مترجم: امین حسین پور
منبع:راسخون
 

رسانه چگونه زندگی ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟ آیا رسانه تفکرات و رفتار ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟ تأثیرات منفی رسانه چیست؟ شما می‌خواهید یک عمل را تقلید کنید فقط به این خاطر که قهرمان مورد علاقه‌تان در فیلم این کار را می‌کند. شما می‌خواهید لباس خاصی بپوشید چون، خواننده مورد علاقه‌تان از آن لباس استفاده می‌کند و.... از مدل‌هایی الگو می‌گیرید که رسانه شما را در معرض آن‌ها قرار می‌دهد. شما می‌خواهید کسی باشید اما، نه خودتان! و می‌گویید رسانه روی شما تأثیری ندارد! معلوم است که تأثیرگذار است. رسانه‌های جمعی تفکرات و رفتار‌های مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد. رسانه رفتار مردم را به هر دو صورت منفی و مثبت تحت تأثیر قرار می‌دهد. تأثیرات مثبت مطمئناً به نفع همه است. ولی، تأثیرات منفی برای داشتن جامعه‌ای سالم نه. در اینجا به بحث درباره تأثیرات منفی رسانه خواهیم پرداخت.

تقلید کورکورانه

وقتی می‌خواهید از مدل‌های نقش خود الگو برداری کنید، آیا به این فکر می‌کنید که کار درستی انجام می‌دهید یا خیر؟ اغلب دیده می‌شود که پسران و دختران جوان کورکورانه از افراد مشهور تقلید می‌کنند. تأثیر رسانه به گونه‌ای است که پیرامون غلط، جدال آمیز و بد بیشتر حرف زده می‌شود. برخی اوقات، چیزهای کوچک از حد خود فراتر می‌رود و چگونگی ادراک توسط مخاطب را تغییر می‌دهد. رسانه جنجال‌ها و رسوایی‌های زندگی افراد مشهور را برجسته می‌کند. افرادی که در سنین آسیب پذیر قرار دارند خصوصاً کودکان و نوجوانان به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرند. در این سن، آن‌ها جذب هر چیز زرق و برق دار و هر آنچه که می‌تواند سوژه خبرها شود می‌شوند.

پیام اشتباه

منفیات در جامعه با هدف آگاه سازی مردم درباره آن‌ها به طور برجسته نشان داده می‌شود. برای مثال، تأثیرات منفی اعتیاد از طریق تبلیغات به تصویر کشیده می‌شود. از روزنامه‌ها، تلویزیون و اینترنت برای انتقال پیام‌های اجتماعی استفاده می‌شود. اما متأسفانه برخی اوقات این پیام‌ها اشتباه تفسیر می‌شود. هدف آگاه سازی به همه منتقل نمی‌شود یا به غلط به گوش مردم می‌رسد. پس، عده‌ای تحت تأثیر مثبت قرار می‌گیرند در حالیکه عده‌ای دیگر وجود دارند که پیام اشتباه را از آن می‌گیرند. رسانه تأثیر منفی روی آن‌ها می‌گذارد. هدف انتقال پیام تبدیل به بمبارانی از پیام‌های منفی و بد می‌شود. پیام‌های منفی بیش از حد افزایش پیدا می‌کند و کسی متوجه پیام‌های مثبت نمی‌شود. ترسیم پیام‌های بد تأثیرات منفی روی افراد علی الخصوص کودکان و افراد کم سن و سال دارد. در این موارد تنها رسانه مقصر نیست. والدین و معلمان نقش بزرگی دارند که باید در انتخاب آنچه که کودکان باید ببینند و آنچه که نباید ببینند ایفا کنند.

منفی گرایی

تا حدی، رسانه مسئول ایجاد احساسات منفی میان افرادی است که در معرض آن قرار می‌گیرند. قرار گرفتن افراد کم سن و سال در معرض فیلم‌های خشن، کتاب‌هایی که برای افراد بزرگسال منتشر می‌شود و اخبار بد اجتماعی تأثیر عمیقی روی ذهن‌های جوان دارد. اگر کودکان با صحنه‌های خشونت، زور و آزار و اذیت جنسی، خودکشی و قتل بمباران شوند، تأثیرات این صحنه‌ها در ذهن آن‌ها باقی خواهد ماند. صحنه‌های ناخوشایند نه تنها کودکان بلکه ذهن بزرگسالان را نیز می‌تواند تحت تأثیر قرار دهد. بزرگسالان شاید بتوانند خوب و بد را متمایز کنند ولی، بمباران کردن صرفاً با منفی گرایی می‌تواند هر کسی را تحت تأثیر قرار دهد. تا به حال بعد از تماشای فیلمی خشن کابوس ندیده‌اید؟ یا بعد از تماشای فیلمی ترسناک احساس نکرده‌اید اتفاق ترسناکی می‌خواهد برایتان اتفاق بیافتد؟ واقعیت باید نشان داده شود اما، نه با شدتی که تأثیر منفی ماندگار روی ذهن افراد داشته باشد.

سبک زندگی ناسالم

رسانه از عوامل تأثیرگذار در تغییر عادت‌های غذا خوردن و سبک زندگی ناسالم نوجوانان است. ممکن است بپرسید چرا؟ چون، تبلیغات این هله و هوله‌ها در همه جا هست. تبلیغی نیست که فواید استفاده از میوه‌جات تازه را تبلیغ کند. فواید استفاده از رژیم غذایی سالم هیچ جایی تبلیغ نمی‌شود. رسانه مردم را در معرض فست فود‌ها، غذاهای کنسرو، نوشیدنی‌های گازدار و غیره قرار می‌دهد. این باعث می‌شود نوجوانان از عادت‌های غذا خوردن بد استفاده کنند. هیچ کسی فواید ورزش کردن را تبلیغ نمی‌کند. ولی، تبلیغات تجهیزات ورزشی گران قیمت و برنامه‌های لاغری زیادی وجود دارد. تماشای تلویزیون یا وب گردی تا دیر هنگام عادت‌ خواب افراد زیادی را مختل می‌کند.

اضافه بار اطلاعات

رسانه خود بسیار اعتیادآور است، با چسبیدن به آن همه چیز را فراموش می‌کنید. وقتی تلویزیون تماشا نمی‌کنید، وب گردی می‌کنید، وقتی وب گردی نمی‌کنید، روزنامه می‌خوانید، وقتی چیزی نمی‌خوانید، به موسیقی گوش می‌دهید و غیره. بنابراین، همیشه به نحوی به رسانه چسبیده‌اید. رسانه با محتوای خود، با اخبار، با شایعات شما را بمباران می‌کند – شما را در معرض هر آنچه که دارد قرار می‌دهد، برخی چیزها ضروری است، برخی نیست؛ برخی چیزها مهم است، برخی نیست، به برخی چیز‌ها بی‌توجهی می‌کنید، از برخی چیز‌ها نمی‌توانید فاصله بگیرید. رسانه همه جا وجود دارد و جوانب مختلف زندگی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اعتیاد به رسانه

تأثیرات منفی رسانه روی کودکان در قالب تغییر خصوصیات ذهنی و کیفیت سبک زندگی آن‌ها نشان داده می‌شود. کودکان باید وقت بیشتری را صرف کتاب خواندن، مطالعه، بازی کردن در بیرون از خانه و ورزش کردن کنند. اکثر اوقات آن‌ها به خاطر وجود رسانه با چسبیدن به تلویزیون، خواندن شایعات درباره افراد مشهور، چرخیدن در فضای وب و غیره می‌گذرد. با وجود دنیایی از اطلاعات و تفریح و سرگرمی در آن طرف رایانه یا صفحه تلویزیون، غیر طبیعی نیست که ساعت‌ها زمان را صرف جستجوی آن‌ها کنیم؛ رسانه اعتیادآور است. این کودکان و نوجوانان را بیشتر تحت تأثیر قرار می‌دهد چون، ممکن است در این سن و سال تفسیرات اشتباه بیشتری داشته باشند.

مشکلات سلامتی

رسانه تأثیرات منفی روی سلامت فیزیکی و روانی جامعه دارد. افرادی که ساعت‌ها جلوی تلویزیون یا رایانه می‌نشینند ممکن است دچار مشکلات چشم شوند. عدم تحرک فیزیکی باعث مشکلات چاقی می‌شود. چاقی به نوبه خود منجر به بروز مشکلات بسیار دیگر مانند بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود. رسانه نظرات و انتخاب‌های مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد. رسانه در اینکه لاغر بودن زیباست و چاق بودن زشت نقش دارد. این باعث می‌شود افراد چاق احساس کنند جایی در اجتماع ندارند. آن‌ها دست به هر کاری می‌زنند تا لاغر شوند. این می‌تواند منجر به بی‌اشتهایی شود و همینطور نیز شده است. احساس حقارت و کاهش اعتماد به نفس در افراد چاق می‌تواند منجر به اختلالات غذا خوردن شود.
با محدود کردن قرار گرفتن در معرض رسانه و انتخاب کردن بهتر می‌توان از تأثیرات منفی رسانه اجتناب کرد. منابع خبری ممکن است شما را با اخبار بد دوباره و دوباره بمباران کنند تا تأثیرگذارتر باشد. برخی اوقات، حوادث یا اتفاقات کوچک در زندگی افراد مشهور و سیاستمداران را زیاد بزرگ می‌کنند تا حساس‌تر شویم. از تماشای چنین برنامه‌هایی اجتناب کنید. در عوض، برنامه‌های خوب تماشا کنید، در فعالیت‌های مثبت شرکت کنید و دیگران را نیز به همین کار تشویق کنید. به عنوان یک بزرگسال، والدین یا معلم قرار گرفتن کودکان و نوجوانان در معرض رسانه را کنترل کنید.